Star Trek: Discovery - pilot

(źródło)
Fraa: No dobra. To czas złapać tego byka za rogi. Obwąchuję się z tą notką już dość długo i niedługo zapomnę, o czym były dwa pierwsze odcinki…

Ulv: Co tylko pokazuje, jak bardzo postacie i wydarzenia z serialu zapadają w pamięć.

Fraa: Trochę na ten serial czekałam, trochę się go obawiałam. Star Trek: Discovery to pierwszy serialowy Star Trek od dwunastu lat. Przy czym ostatnią serią był Enterprise, który, mam wrażenie, nie podbił serc fanów (u mnie ma w sumie jedynie plus za Scotta Baculę, którego zwyczajnie lubię – ot, sentyment został po Zagubionym w czasie). Discovery mógł więc przywrócić blask serialowym produkcjom z tej franczyzy, a mógł równie dobrze stać się gwoździem do trumny – wówczas cały ciężar Star Treka przerzuciłby się na filmy pełnometrażowe. Co też nie byłoby do końca trafione, jako że najnowsze pełnometrażówki z Kelvin Timeline budziły więcej niż mieszane uczucia zarówno u fanów, jak i… no, niefanów.

Ulv: spotkałem się z opiniami, że J.J. Abrams potrafił wykrzesać coś ciekawego nawet ze Star Treka. Filistyni.

Fraa: I oto jest: Discovery. Akcja dzieje się pi razy drzwi sto lat po Enterprise i dziesięć lat przed Oryginalną Serią. I to właściwie wszystko, co mogę o tym serialu powiedzieć z jako-taką pewnością, jeśli chodzi o fabułę. Bo świat pokazany nam w dwóch pilotażowych odcinkach jest dla mnie co najmniej niejasny.
Począwszy od tego, dlaczego Flota ma takie dziwaczne mundury – w dodatku wszystkie w tym samym kolorze?! Wiem, że już w Enterprise coś takiego było, wiem też, że to właściwie bzdura – niemniej akurat trzy kolory na mostku statków Gwiezdnej Floty to był niemal znak rozpoznawczy Star Treka. Zmieniało się znaczenie barw, kapkę zmieniały się odcienie, ale założenie pozostawało to samo. I chociaż to głupota, to bez tego dla mnie Star Trek trochę no… nie wygląda jak Star Trek.

Ulv: a wygląda jak każdy generic sci-fi film. Może o to chodziło? Nowe otwarcie dla nowej publiczności?

Fraa: No ale dobra, zostawmy już kolorki: to nie jest największy problem tych odcinków. Bo ja kompletnie nie umiem ogarnąć w tym miejscu historii Klingonów. W pierwszej chwili myślałam, że to mi się ułoży: że skoro w TOS widzimy ich jeszcze w szponach choroby, która zmutowała na bazie DNA Augmenta i wirusa levodiańskiej grypy, w The Motion Picture zaś Klingoni ostatecznie uwalniają się od tej choroby, byłoby całkiem sensowne, że w prequelowej serii potomkowie Khalessa będą po prostu pokazani jeszcze przed przygodą z wirusem. Tyle że nie. Oni od stu lat walczą z chorobą. Dlaczego więc, u licha, T’Kuvma wygląda tak jak wygląda? Sądziłam, że to będzie najbardziej pierwotny wygląd Klingonów, no bo w gruncie rzeczy jest sporo podobieństw do ich późniejszego wizerunku: kaprawe zęby, grzebień czołowy, ciemna karnacja, szerokie nozdrza… ale teraz już nie wiem, na co patrzyłam. Czy jakimś cudem T’Kuvma, jego załoga i kilka Domów, z których przedstawicielami rozmawiał, uniknęli epidemii? Ale jak? Gdzie? Wszystko to jakoś nie ma sensu.

- A jak dorosnę, będę jak Star Warsy.
(źródło)
Ulv: a mi się wydaje, że twórcy mogli się nie przejmować i nie znać całej historii Klingonów. Może uznali jak ci od nowych Gwiezdnych Wojen, wyrzucamy kanon do kosza, jedziemy ze swoim, a żeby fani siedzieli cicho, to Klingoni będą wyglądali prawie jak Klingoni. Swoją drogą muszę dodać tutaj, że podobało mi się, że wszyscy mówili po klingońsku. Za samo to duży plus. Ale na bogów, nie wiedziałem, że klingoński jest taki powolny w wymowie. Oni mówili jakby cały czas lecieli na spowolnieniu. Od rasy wojowników oczekiwałbym jednak czegoś nieco bardziej dynamicznego. A tutaj mówili trochę jakby uczył ich duet Shatner & Malkovich :D

Fraa: To fakt – jakby dopiero się nauczyli klingońskiego i byli jeszcze na etapie cedzenia słów. :D

Ulv: Albo jakby mówili do obcokrajowców :D

Fraa: Przynajmniej tyle dobrego, że mniej-więcej zgadza się relacja między dwiema stronami: Klingonami a Federacją. Niby nie ma otwartej wojny, ale wystarczy kichnąć w złym momencie, żeby ten chybotliwy pokój szlag trafił. Oryginalna Seria pokazywała to z większym wdziękiem, no ale niech będzie. Wszak, o ile pamiętam trailer, Discovery ma pokazać nam Federację w stanie wojny, więc jakoś trzeba do niej doprowadzić.
W tym zresztą pokładam nadzieje: w wojnie. A konkretnie w Muddzie podczas wojny. Bo widziałam zapowiedzi, że będzie Mudd – i jestem go szalenie ciekawa. Jeśli się postarają, ma szansę być moim ulubionym bohaterem. Bo na razie żadna z postaci zadka nie urwała, niestety.

Ulv: jak dla mnie to załoga erm... tak mi zapadł w pamięć statek, że nie pamiętam czego załoga. Shinjou? Shirru? No mniejsza z tym, czym latali. Ale załoga była tak straszliwie bezosobowa, że trudno o większą. I to nie jest problem w tym, że to pierwsze odcinki i nie mieli czasu zbudować bohaterów. Ile czasu antenowego miał admirał Ackbar? Jedna, dwie sceny? A jednak się go pamięta. Tymczasem z dwóch odcinków pamiętam trzy osoby, z czego dwie tylko dlatego, pierwsza oficer i kapitan występowały w praktycznie każdej scenie. Dużo lepiej prezentowali się Klingoni. Mieli zdecydowanie lepszy statek, lepszą stylówkę i nie sprawili wrażenia, że każdy tylko czeka, żeby się rozpłakać. Statkiem federacji leciały same Winony_chcę_rożka_Ryder! Klingonom kibicowałem cały czas i osobiście uważam końcowe rozwiązanie wymyślone przez kapitan za potężny dick move. Not cool bro, not cool.

(źródło)
Fraa: Chociaż jeśli chodzi o stylówkę – co mi się teraz przypomniało – w ogóle na mój gust tam było trochę za dużo złoceń. Serial zapamiętałam w czerni, granacie i sparklącym złocie. I na przykład jeśli chodzi o Klingonów, to byłam przyzwyczajona do czegoś innego, bardziej siermiężnego i surowego. Ale okej, mody się zmieniają, niech będzie złoto.
I wiem, że to jeszcze bardzo wcześnie, z pewnością za wcześnie, żeby oceniać takie rzeczy, ale i tak muszę poruszyć ten wątek: dlaczego Discovery dla mnie skopał bycie Star Trekiem? Bo dzieło Roddenberry’ego w lepszy lub gorszy sposób zawsze kręciło się wokół tego, że ludzkość jest zajebista. Przyszłość stoi przed nami otworem i jeśli się ogarniemy, to kosmosy są nasze. Uwielbiam w Star Treku ten optymizm i wiarę w człowieka. Federacja dotąd była tą dobrą, przecież Kirk czy Picard to ludzie, którzy swoją wspaniałością zawstydzali niejednego kosmitę. Trochę to popsuł Abrams w swoich filmach, ale tak naprawdę dopiero tutaj poczułam, że całe to przesłanie gdzieś zupełnie zaginęło. Ludzie nie mogą sobie ufać, a ten cały sąd pod koniec drugiego odcinka? Co to, kurde, było? Brakowało mi tam tylko Palacza.

Ulv: No sąd też mnie zdziwił, bo byłem pewien, że wybiorą oczywiste rozwiązanie tym bardziej, że powiesili strzelbę na samym początku pierwszego odcinka. Swoją drogą ten serial mnie kilka razy zaskoczył, bo jak tylko byłem pewien, że wiem, co będzie dalej, to robili mi na przekór i okazywało się, że wcale nie miałem racji. Ciule.

Fraa: No po prostu nie. Ja się nie pisałam na taką Federację. Ja się nie pisałam na taką przyszłość. W tej chwili (powtórzę to po raz kolejny, bo mówiłam to już kilka razy każdej osobie, która nieopatrznie powiedziała w pobliżu mnie „Star Trek”) uważam, że serial Setha MacFarlane’a The Orville bez porównania lepiej rozumie Star Treka niż oficjalny Star Trek. Raz, że sama estetyka jest dużo bardziej startrekowa, ale dwa, to treść: poruszanie problemów, o których trzeba mówić. Tu piję, ma się rozumieć, do trzeciego odcinka, który fantastycznie pokazuje odmienność, brak akceptacji, hipokryzję i szacunek dla kulturowych różnic. Kurde, to jest po prostu świetnie zrobione. A Discovery? Dał nam póki co piu-piu w kosmosach. Ładne piu-piu, dynamiczne i efektowne. Dużo rzeczy świeciło i fruwało.
Nie świeciło i nie fruwało w początkowej scenie na pustyni, która była totalnie bez sensu i nic z niej później nie wynikło – za to dostaliśmy tam tak nachalną ekspozycję, jakiej się nie spodziewałam w historii pisanej przez profesjonalistów.

- Dziś omówimy wymawianie tlh oraz Q.
(źródło)
Ulv: im dłużej o tym myślę, tym bardziej utwierdzam się w tym, że sceny na pustyni miały pokazać, że Federacja jest tą dobrą. Dlatego masz ekspozycję wyjaśniającą, że bez wody wszyscy w pobliskiej osadzie powymierają, więc dlatego my - Federacja - turlamy się tutaj na piechotę, żeby te biedne usychające z pragnienia istoty mogły przeżyć. My Federacja im to umożliwimy i damy im wodę. Widzicie wszyscy dookoła? Jesteśmy ci dobrzy jakby ktoś nie zauważył.

Fraa: A to może być racja. Ale to sprawia, że scena robi się jeszcze bardziej od czapy, bo po tym jednym manifeście „my jesteśmy tymi dobrymi” w ogóle nie widać tego w działaniu.
O to mam żal – że ludzie z CBS nie ogarniają zupełnie materiału, w którym postanowili coś rzeźbić. Znaczy to, że nie ogarniają, to pokazali już wiele razy, odkąd tylko zdecydowali się na całą tę produkcję.
Nie przekreślam Discovery w żadnym razie – dużo za wcześnie na takie deklaracje. Mam nadzieję, że się rozkręci. Mam nadzieję, że Mudd da radę. W ostateczności to ma szansę być po prostu przyzwoity serial sci-fi, nawet jeśli nie będzie Star Trekiem. Po prostu trochę szkoda, bo liczyłam na coś innego.
Owszem, pewne rzeczy mi się podobały: kanoniczne teleportowanie na klingoński okręt kapitana i pierwszego oficera na ten przykład. :D

Ulv: nie widzę nikogo innego, kto by się miał teleportować na klingoński okręt. Przecież reszta załogi wtedy szlochała, że oni nie przylecieli tu walczyć, oni chcieli odkrywać, a ich starszaki biją. Chcę rożka ;((((

Fraa: Tego akurat się nie czepiam – domyślam się, że Shin… no, że był jak Enterprise: statkiem badawczym. Na jego pokładzie była masa cywilów. I pewnie jakaś grupa redshirtów do ochrony (choć trudno powiedzieć, bo wszyscy mają granatowe mundury!). Załoga mogła nie być przyzwyczajona do walk, może mieli podstawowe przeszkolenie? Abstrahuję tu od oficera naukowego, u którego dochodziły do głosu uwarunkowania gatunkowe (bardzo mi się podobał pomysł, swoją drogą). Tu w sumie mnie zastanawia, dlaczego pani kapitan w ogóle się pchała w nawiązywanie z Klingonami kontaktu, zamiast od razu wezwać wsparcie. No, ale Enterprise też to robił…

Ulv: na Enterprise był Kirk, on mógł sobie na to pozwolić, bo to był Kirk. Argumentum ad Tiberiusum. I jakie podstawowe przeszkolenie? Przecież mieli cały program szkoleniowy, który obejmował też szkolenie w walce. Ej, a Kobayashi Maru? Wiem, że było później, bo symulowało walkę podczas konfliktu z Klingonami, ale jednak było. Mało to razy ktoś atakował Enterprise (wszelkie modele), a Voyagera nie wspomnę. Załoga turlała się po mostku z lewa na prawo, ale nie sprawiali wrażenia przerażonych dzieci. Poza tym, Shin... był uzbrojony i to pokaźnie. Nie daje się cywilom obsługiwać uzbrojenia, ani dowodzić czymś, co to uzbrojenie posiada. To robią osoby po przeszkoleniu wojskowym. I przypomniało mi się coś jeszcze, już nie pamiętam gdzie to czytałem, ale rzecz odnosi się do czasów, kiedy okręty miały żagle. Zderzyły się wtedy dwie idee, jedna, hiszpańska, gdzie na okręcie był wyraźny podział na marynarzy zajmujących się wyłącznie okrętem i żołnierzy będących na pokładzie i zajmujących się odpieraniem ataków, czy abordażem czy czymś tam innym związanym z walką. Alternatywą była wersja Royal Navy, gdzie marynarze brali udział w abordażach i walce na równi z żołnierzami. Brytyjczycy w ten sposób wygrywali. Jeśli w Starfleet jest tak, jak mówisz, że sami naukowcy i tylko mała grupka przeszkolonych redshirtów, to spory krok wstecz.

Fraa: Całkiem spoko było odwrócenie ról: w TOSie mamy Wolkanina, który żył wśród ludzi, tutaj zaś jest człowiek wychowany na Wolkanie. Szkoda tylko, że Burnham jak na razie nie wykazała się niczym ciekawym. Doceniam pojawienie się Sareka, choć przegięli z jego supermocami. Podoba mi się też, że mogę pomijać tę śmiertelnie nudną czołówkę…
Największy plus serialu? Na Netfliksie można oglądać z klingońskimi napisami. U-wiel-biam to.

(źródło)
Siem w ramach komentarza po czasie: O tak, Ulvie, to byłby spory krok wstecz i odrzucenie tego, z czego Gwiezdna Flota cały czas czerpie, bo przecież ona zbudowana jest na etosie Royal Navy. Zresztą, to, że na okręcie nie może być takiego podziału, bo powoduje on jedynie chaos i włażenie sobie pod nogi dziś już jest oczywiste.
Cholibka… Przystąpiłam do dodawania swego głosu z offu dyskusji z poczuciem, że będę bronić tej nowej odsłony piersią swą do ostatniej kropli. I już na samym początku mam problem. Bo, oprócz tego, co już napisałam, nagle dotarło do mnie, że mnie też w pamięć zapadły jedynie kapitan i Burnham. (Tu dodam od razu: domagam się od kapitan zmartywchwstania/odrodzenia/okazania się nie martwą!, nawet jeśli mój tępy mózg nie zdołał zapamiętać jej imienia i nazwiska…). No i ten nieszczęsny chłopak, który dostał w głowę i trafił do więzienia zamiast do ambulatorium, ten kompletnie nieogarnięty dzieciak, któremu ktoś zrobił krzywdę, a przecież tak się nie dzieje w kosmosach.
Jeśli zaś o wydarzeniach, to w mojej głowie został jeden podstawowy fakt: załoga Shinjou wywołała konflikt i zrobiła wszystko to, czego miała nie robić. Ba! Mimo iż jedyną osobą, która ogarniała Klingonów była komandor Burnham to ona właśnie postawiła kropkę nad „i” w tejże sprawie. To ona mówiła – „nie zabijajmy go” i zabiła pod wpływem emocji. EMOCJI. Oni w pilotażowym odcinku pokazują,  że ludzkie emocje robią krzywdę w dużej skali. Mogą być zarzewiem wojny. TOS gloryfikuje emocje, przeczucia, odruchy serca. Tu całkowite odwrócenie. Jasne, że dla nas, dzisiejszych ludzi jest łatwiejsza do przyjęcia wersja, którą pokazały pierwsze odcinki Discovery. Widzę ją jako naturalniejszą, TOS nieraz mnie wzruszał swoistą naiwnością. Ale to właśnie była jego specyficzna moc.
Natomiast to chyba nie tak, że Discovery totalnie odcięło się od idei niesionych przez twórców Star Treka. Poruszanie spraw ważnych, nurtujących i dzielących społeczeństwo w jakim żyją aktualni widzowie i tu ma miejsce. Jest przecież imię komandor Burnham. Trudno nie zwrócić uwagi na to, że wybrane zostało imię typowo męskie i do tego o niemałym znaczeniu symbolicznym. Grzebałam trochę w Internetach w temacie i idąc po linii najmniejszego oporu podrzucam linka do Mary Sue: https://www.themarysue.com/michael-burnham/. Jeśli o moim odbiorze tej bohaterki to nie mam z nią żadnych problemów. Wiem, że są tacy, którzy nie mogą na nią patrzeć, są tacy, po których ona spływa. A ja ją lubię i już. W ogóle, bierzemy ludzkie dziecko, z ludzkimi hormonami, ludzkimi potrzebami i pakujemy je do wolkańskiej szkoły, gdzie pracujemy uważnie, żeby to dziecko pozbawić emocji i co? Dziwimy się, że te cały czas trzymane na wodzy emocje (bo przecież nikt jej nie zoperował i jej ich nie wyciął) wybuchają w szczególnie trudnych momentach, jak przegrzany kocioł? Serio? Moim zdaniem to ona sobie świetnie radzi, nie dziwię się ani jej kolczastości w stosunku do kapitan na początku ich znajomości, ani sile późniejszych uczuć do swej przełożonej, gdy już zdołały sobie nawzajem udowodnić, że nie chcą dla siebie nawzajem niczego złego i że to nie jest niekończący się egzamin na młodej komandor. Dziewczyna jest dzielna i potrafi podjąć ryzyko, jest w niej nutka poszukiwacza i ryzykanta – potrzeba jej by poszukiwać nowych światów i cywilizacji, prawda? (Uwielbiam scenę, gdy leci na spotkanie z obcym artefaktem i mimo strachu, zachwyca się jego pięknem). Nie zgadzam się na podnoszenie Argumentum ad Tiberiusum. Kirkowi wszystko wolno. Jasne. Ale ona jest do niego podobna. Po prostu. Ja przynajmniej widzę podobieństwo. I pozwólmy jej na choć trochę tego, co uchodziło Jamesowi T.

(źródło)
Fraa: Ja jestem akurat jedną z tych osób, po których komandor Burnham spływa. A jej imię…? Szczerze mówiąc, totalnie nie zwróciłam na to uwagi. Może po prostu jestem przyzwyczajona – skoro facet może nazywać się Maria, to czemu kobieta nie Michael? No i w ogóle żyjemy w czasie takich imiennych dziwactw, że nazwanie dziewczynki Michael jakoś wcale nie wydaje mi się czymś ekstremalnym. Nawet nie wiedziałam, że to może być tematem. Natomiast to, co piszesz o emocjach i o starciu ludzkiego charakteru z wolkańskim wychowaniem – tak, to wszystko też mi się podobało.
Mam nadzieję, że Discovery jeszcze pochyli się tym, co ważne. To pokażą nam, oczywiście, kolejne odcinki. Trochę się tylko obawiam, że to będzie ujęte w sposób dzisiaj modny: czyli że ludzie są ogólnie do dupy.

Siem: Muszę też dodać, że ja na tle pozostałych rozmówców jestem świeżynką w trekowaniu. We wczesnym nastolęctwie podkochiwałam się w komandorze Rikerze i uwielbiałam Datę. Z braćmi oglądałam kinówki.Ale pozostałe seriale dopiero odkrywam i nie jestem ani trochę dobra w historii uniwersum, więc patrząc na Klingonów nie zastanawiałam się nad ich wyglądem. Mówili po klingońsku, mieli swoją klingońską stanowczość i ten popaprany honor, który im każe wkładać łapy w ogień i dla mnie to było cool. Macie więc obrazek, jak na to może patrzeć ktoś, kto nie jest die hard fanem. Jednocześnie doskonale rozumiem zawód. W jakiś sposób to jest nie fair, że tworząc w konkretnym uniwersum ktoś spuszcza sobie opisane wydarzenia do rynsztoka, bo tak. Teraz i ja nie ogarniam, co się stało z tą konkretną grupą Klingonów (sporą, bo przecież zjawili się przedstawiciele wszystkich klanów, czyż nie? Nawet jeśli niektórzy sobie od razu poszli).

Fraa: Nie wiem, co sobie o nas lub o mnie wyobrażasz [no jak to co? Że masz wykutą Memory Alpha na blachę i rzucasz faktami wyrwana ze snu, nie pozbędę się tego wyobrażenia, nie i już!], ale czuję się w obowiązku tu napomknąć, że nie mam ani trochę większego doświadczenia. W dzieciństwie oglądałam TNG (kamaaaan, każda dziewczynka podkochiwała się w Rikerze, po to on był, jak mniemam – żadna z nas nie stanowi tu wyjątku), bo chyba w Polsce to był pierwszy Star Trek, jaki leciał w telewizji. O ile mi wiadomo, TOS pojawił się u nas dopiero później. ;) A takiego na przykład Voyagera to w ogóle nie oglądałam, jak leciał u nas po raz pierwszy, bo dubbing mnie zabił i jakoś się potem nie złożyło, więc dopiero Netflix mnie uratował.
Nah, po prostu mam trochę słabość do Klingonów, to raz. Dwa, że ja mogę różnych rzeczy nie wiedzieć, ale twórca, który chce pokazać historię osadzoną w jakimś – już istniejącym – uniwersum, powinien być obryty na blachę. Teraz to ja czekam na informację, że to jest jakaś kolejna linia czasowa czy coś w ten deseń…

Siem: Nie omieszkam też przyznać, że jednokolorowy mostek też mnie boli. To wygląda po prostu dziwnie. Ale… Może ta seria pokaże zmianę umundurowania?

Fraa: Przyznam, że trochę na to liczę.

Siem: Tym optymistycznym zbliżam się do końca swych rozważań. Ale tylko zbliżam, bo muszę jeszcze wyrzucić z siebie jednego małego jojca. Po kij ten dramatyzm na końcu? Po co to zawieszenie? Przecież wiadomo, kto w tej serii jest głównym bohaterem, czy tylko ja sobie wyobrażam kto? Ja rozumiem, że taki mógł być wyrok. Jasne. Ale każecie mi czekać tydzień, żebym się dowiedziała, jak wyplączecie z tego Burnham? Oby to było coś naprawdę dupnego, jak to się u mnie w okolicy mówi. No. To czekam na ciąg dalszy. To już jutro!

Fraa: O, zabawne. Jak się domyślam z kontekstu, u Ciebie w okolicy „coś dupnego” to „coś, co urywa dupę”. A u mnie w okolicy to po prostu „coś do dupy”.

Siem: Dosłownie coś bardzo dużego. Dupny = wielki. Jak kiedy jeden człowiek pokazuje drugiemu odkrywkę w Bełchatowie i mówi: Pacz, synek, jaka dupno dziuro!

Fraa: Jeżu, notka taka edukacyjna. Enyłej: tak, to już jutro!

Ulv: No.

4 komentarze:

  1. w kwestii formalnej to federacja wcale taka dobra nie była tam co krok to spiski szemrane działania vide DS9 i inne także chyba nie było serii w której jakiś admirał nie poszedł w odstawkę za nielegalne działania :))

    OdpowiedzUsuń
    Odpowiedzi
    1. Tak, spiski i działania bywały - i bywały rozmaite czarne owce - zdarzały się również w TOS i TNG. Ale no właśnie: to było bardziej na zasadzie czarnych owiec. Nie było tak, że cała Federacja czy cała Gwiezdna Flota jest jakaś kaprawa. A tutaj ja póki co widzę jakieś takie dziwne klimaty. ;|

      Usuń
    2. Bo Star Trek miał być o tym jak ludzkość reaguje na różne dziwne rzeczy w kosmosie, a nie o tym jak komandor Iksiński nie lubi kapitana Igrekowskiego, bo ten głośno sapie na mostku i fotelem skrzypi :|

      Usuń
    3. może obecny producent był bardziej fanem B5 bo tam konspira była na porządku dziennym ewentualnie BSG nowa odsłona gdzie paranoja nikt nie jest tym na kogo wygląda osiągnęła nieomal apogeum więc postanowił stworzyć mhrocznego Star Treka ;-) a trochę bardziej serio szkoda że znowu wybrali przeszłość chciałbym w końcu zobaczyć przyszłość federacji pierwsze nie przypadkowe wyprawy poza galaktyczne nowe rasy itd itd no i nie musiałbym tak walczyć z tym co mi szczerze mówiąc przeszkadza czyli teoretycznie starszym okrętem który wygląda na nowocześniejszy niż jego o 200lat następca :)

      Usuń